به گزارش خبرنگار شهری خبرگزاری سلامت؛ در اکثر کشورهای جهان با همهگیر شدن اپیدمی کووید 19، سیستمهای حملونقل عمومی مانند خدمات راهآهن، متروها و اتوبوسها کم شده و حتی بسیاری از این وسایل حملونقل عمومی موقتاً تعطیل بودند یا هستند؛ همچنین این وسایل یا به صورت محدود و با رعایت فاصلهگذاری و با کاهش ظرفیتهای موجود، به فعالیت خود ادامه می دهند.
این امر رفتوآمد ارائهدهندگان خدمات ضروری به محل کارشان را به چالش بزرگی تبدیل کرده است. در ادامه این روند برخی از مردم ترجیح می دهند از دوچرخه برای رفتوآمدهای ضروری خود استفاده کنند، چراکه استفاده از این وسیله نقلیه، علاوه بر ارزان بودن، از امنیت بیشتری در این روزهای کرونایی برخوردار است. در کشور ما و بهخصوص شهر تهران، قوانینی برای ممنوعیت تردد وسیلههای نقلیه شخصی وضع شد و ساعات و شرایط کاری وسایل نقلیه عمومی نیز تغییرات اساسی کرد، اما برخلاف فرهنگ عمومی بزرگترین کلانشهرهای جهان، انگار شهروندان تهرانی هنوز به مزیتهای استفاده از دوچرخه برای تردد، بهویژه در مسیرهای کوتاه شهری پی نبردهاند!
تأثیرات دوچرخهسواری در بهبود سلامت فردی
در جهان پساکرونا و با وجود تعطیلیهای متعدد برخی از مشاغل و خانهنشینی بخش بزرگی از افراد جامعه، سلامت جسمی و روانی اقشار مختلف جامعه با تهدیدهای مهمی روبهرو شده است. تعطیلی باشگاهها و اماکن ورزشی، باعث شده تحرک و شادابی اکثر افراد جامعه تا حدودی از بین برود و این امر میتواند تبعات جبرانناپذیری را به همراه داشته باشد. برخی از ورزشکاران حرفهای که باید آمادگی جسمانی خود را حفظ کنند، مجبور به انجام حرکات ورزشی در خانههای خود شدهاند. این در حالی است که سایر افرادی که رشته ورزشی خاصی را به عنوان یک حرفه دنبال نمیکنند، از ورزش دور افتادهاند و باید راهحلی برای این فرسایش تدریجی پیدا کنند.یکی از راهکارهای توصیهشده برای این افراد، دوچرخهسواری است.
دوچرخهسواری علاوه بر اینکه برای تکتک افراد جامعه با هر جنسیت و گروه سنی، یک تفریح مناسب به شمار میرود، میتواند به عنوان یک وسیله نقلیه کاربردی برای تردد در سفرهای درونشهری مورد استفاده قرار بگیرد. استفاده از دوچرخه برای تردد در مسیرهای کوتاه، علاوه بر مدیریت زمان و کاهش هزینهها، میتواند در سلامت فردی و روانی افراد جامعه نقش مؤثری داشته باشد. دوچرخهسواری به عنوان یک ورزش هوازی سبک، تأثیرات مثبت فراوانی در حفظ سلامت جسمی دارد.
کانال سلامت بهتر ایالت ویکتوریا در مطلبی با عنوان فواید سلامتی- دوچرخهسواری عنوان کرده هر شخص در هفته باید حداقل 8،400 کیلوژول (حدود 2000 کالری) با ورزش بسوزاند. دوچرخهسواری به طور ثابت، در هر ساعت حدود 1200 کیلوژول (حدود 300 کالری) میسوزاند. همچنین در همین مطلب عنوان شده افرادی که برای رفتن به محل کار خود از دوچرخه استفاده میکنند، عملکرد ریه آنها بهبود مییابد و دو تا سه برابر کمتر از مسافران اتومبیل در معرض آلودگی قرار دارند. دوچرخهسواری همچنین باعث تقویت عضلات قلب و کاهش نبض میشود.
پژوهشی که در دانمارک، طی بیش از 14 سال روی 30 هزار نفر از افراد 20 تا 93 ساله انجام شده، نشان می دهد که دوچرخهسواری منظم و روزانه میتواند احتمال بروز بیماریهای قلبی را کاهش دهد.
فریدون قریب در مقاله امکان سنجی مسیرهای پیاده و دوچرخه در تهران قدیم آورده است: طبق تحقیقات بنیاد قلب بریتانیا، دوچرخهسواری به میزان حداقل 20 مایل معادل 32 کیلومتر در هفته ، خطر ابتلا به بیماریهای کرونری را به کمتر از نصف در مقایسه با غیر دوچرخهسوارها کاهش میدهد. دوچرخهسواری عمدتا فعالیتی هوازی است و این نوع ورزش برای ریهها که نقش ارسال و تامین اکسیژن خون را دارند، مفید است و داشتن قلب و ریههایی قوی از پارامترهای اساسی سلامتی جسم است.
دوچرخهسواری علاوه بر ارتقاء فیزیک و اندام بدن و بالا بردن مصرف اکسیژن بدن، قدرت عضلانی بدن را نیز تقویت میکند، تنها با چند کیلومتر دوچرخهسواری ماهیچههایتان از فواید آن بهرهمند میشود، عضلات اصلی که به هنگام دوچرخهسواری استفاده میشوند عضلات قسمت بالای ران، عضلات پشتی و عضلات ساق پا هستند.از دیگر فواید این ورزش، تقویت توانایی بدن برای جلوگیری از ساخت اسد لاکتیک، کاهش درصد توده چربی بدن و کاهش عوارض بیماری دیابت نوع دوم است.
تمامی اینها تنها بخشی از مزایای استفاده از دوچرخه برای حفظ و بهبود سلامت فردی است. به همین دلیل با وجود آگاهی از مزایای بیشمار دوچرخهسواری، بهتر است مردم حداقل برای مدت کوتاهی استفاده از این وسیله نقلیه بیدردسر و کمهزینه را تجربه کنند. تجربه این وسیله به قدری لذتبخش است که به یک روال منظم در زندگی افراد تبدیل خواهد شد.
تأثیرات دوچرخهسواری در بهبود سلامت جامعه
هیچ انسانی را روی کره خاکی پیدا نمیکنید که زندگی در شهری سیاه و پر از آلودگی را به زندگی در محیطی سالم و با هوای پاک ترجیح دهد. در عصر آهن و ماشینهای صنعتی، با وجود آسیبهای وارد شده به لایه اوزون و تأثیرات زیستمحیطی آن، وظیفه هر انسانی است که بتواند نقش خود را در بهبود این روند ایفا کند. برخی از بزرگترین دانشمندانی که از مدتها پیش عاجزانه خواستار تغییر شرایطی برای بهبود آسیبهای زیستمحیطی بودند، با شیوع بیماری کرونا، اذعان داشتند که شاید این تنها راهی است که طبیعت هوشمندانه انتخاب کرده تا شاید به ما یادآوری کند که بیرحمانه کمر به نابودی زیستگاه همیشگیمان بستهایم.
البته که بهبود این روند نیازمند راهکارهای دقیق و کارشناسیشده است، اما لااقل هر کدام از ما میتوانیم سهم کوچکی در بهبود این روند داشته باشیم. مثلا سعی کنیم کمتر از خودروهای شخصیمان استفاده کنیم و با ایجاد هوایی پاک، اجازه دهیم درختان شهرمان نفس عمیقی بکشند. یکی از مهمترین راهکارهایی که در جهت کنترل آلودگی هوا در کلانشهرهای جهان مطرح شده، جایگزین کردن دوچرخهها به جای خودروهای شخصی است. وسیله نقلیهای که نه آلودگی صوتی ایجاد میکند و نه باعث تشدید گازهای گلخانهای میشود.
یکی دیگر از مهمترین مزایای دوچرخهسواری، بهبود شرایط ذهنی و افزایش عملکرد مغز انسان است. پژوهشی که در دانشگاه ایلینویز صورت گرفته، نشان میدهد بعد از شش ماه دوچرخهسواری روزانه، هیپوکامپوس مغز شرکتکنندهها دو درصد رشد داشته و حافظه و مهارتهای حل مسئلهشان 15 تا 20 درصد پیشرفت کرده است. قطع به یقین، سلامت فکری و روحی تکتک افراد نقش مؤثری در سلامت اجتماع دارد.
فرهنگسازی و آگاهیبخشی در مورد مسائلی که اکثر ما کمترین توجه را به آن داریم، اما میتواند تأثیرات شگفتانگیزی در زندگی فردی و اجتماعی ما به وجود بیاورد، مسئله بسیار مهمی است. دوچرخهسواری و فرهنگ استفاده از دوچرخه به عنوان یک وسیله نقلیه، یکی از همین مسائل است.
سازمان کنترل ترافیک و آلودگی هوای شهر تهران در چند سال اخیر گامهای امیدوارکنندهای در جهت ایجاد فرهنگ دوچرخهسواری برداشته است و در حال حاضر شهروندان تهرانی میتوانند با استفاده از دوچرخههای اشتراکی، به سهولت دوچرخهسواری را بخشی از زندگی خود قرار دهند و علاوه بر مدیریت در زمان و کاهش هزینهها، قدری بیشتر به سلامت فردی و اجتماعی خود اهمیت دهند. نباید فراموش کرد که در هنگام استفاده از دوچرخههای اشتراکی و تا پیش از توقف کامل اپیدمی کرونا، مردم باید حتماً موارد بهداشتی را رعایت کنند و قبل و بعد از هر بار استفاده، دوچرخهها را ضدعفونی کنند.
نظر شما